Elke dag gebruiken we producten gemaakt van grondstoffen die we niet uit Nederland of zelfs Europa halen. Eén natuurramp, conflict of piratenaanval en die aanvoer is verstoord, met grote schade voor onze economie. Tijd om snel minder afhankelijk te worden, maar kan dat? Dat onderzoeken we in een vierluik. Vandaag deel 1: elektrische auto’s.
Het gebruik van elektrische auto's groeit in Nederland. In wijken en langs snelwegen stijgt het aantal laadpalen. Alle nieuwe personenauto's die in 2030 op de Nederlandse markt komen, moeten volledig elektrisch zijn. In de Europese Unie moeten in 2035 alle auto's CO2-uitstootvrij zijn. Als Europa nog een rol in de markt voor elektrische auto's wil spelen, om regie te houden over de eigen energiedoelen, is er werk aan de winkel. China beheerst nu 20 procent van de markt en Elon Musks Tesla staat tweede, met krap 13 procent. Pas op de vijfde plek vinden we een Europese maker, Volvo, met 4 procent marktaandeel.
Kritische grondstoffen
Wat hebben 'we' nodig om zelf meer elektrische auto's te maken? Net als bij een conventionele auto gaat het om rubber voor de banden, staal, aluminium en plastics voor de carrosserie en het interieur. Extra zijn grondstoffen als lithium (Li) en kobalt (Co), voor de batterij bij de elektromotor. Lithium wordt in Bolivia, Chili en Argentinië met water omhoog gepompt en kobalt wordt vooral in de Democratische Republiek Congo gedolven. Nog een noemenswaardige is neodymium (Nd), voor de magneten in de elektromotor. Zowel de markt voor neodymium als die voor magneten is in handen van de Chinezen.
'Urban mining wordt steeds meer een alternatief'
Koper raakt op
Europa zóu een aantal grondstoffen uit eigen bodem kunnen halen, maar dat is door milieuregelgeving niet mogelijk. Ook zijn grondstoffen niet oneindig. In het boek 'Hoeveel elektrische auto's kan de wereld aan? concludeert grondstoffenexpert Theo Henckens dat koper en nikkel binnen een eeuw 'op' zijn, als we zo blijven doorgaan met elektrische auto's maken. Koper is nu al een probleem, want daar is voor elektrische auto's vier keer meer nodig dan voor niet-elektrische en het is relatief duur.
Recycling automaterialen
Is de oplossing dan recycling? In Nederland gebeurt dat al door Auto Recycling Nederland (ARN) en haar ketenpartners. Algemeen directeur Paul Dietz ligt nog niet wakker van een tekort aan, of afhankelijkheid van grondstoffen. 'In Nederland recyclen we al 99 procent van de automaterialen. Urban mining heet dat en dat wordt steeds meer een alternatief.’ De batterijen van EV's worden momenteel voor bijna 64 procent gerecycled. Dat is nog niet voldoende. Het is duur, omdat nog niet genoeg Europese bedrijven zich hiermee bezighouden. Dietz blijft toch optimistisch: 'Autofabrikanten kijken al veel verder vooruit. Een alternatief voor koper kan ook aluminium zijn en in Japan werken ze aan een zoutbatterij. Lukken dat soort dingen, dan ziet de wereld er alweer heel anders uit.'
