Wouter Haan (Reclameland): 'Ik denk dat ik een zondagskind ben'

Zondagskind

Een ondernemer die zichzelf er zo expliciet aan herinnert dat opgeven ‘never’ een optie is, kan de indruk wekken dat hij veel tegenslag te verduren heeft gehad. Maar dat is bij Haan juist niet het geval. ‘Natuurlijk heb ik altijd hard gewerkt en wist ik de juiste keuzes te maken. Maar ik heb vooral wind mee gehad. Dat online de toekomst werd, heb ik niet bepaald. Daar is geluk geweest. Ja, ik denk inderdaad dat ik een zondagskind ben.’
Het ondernemen is Haan een beetje overkomen. Sinds hij op zijn veertiende als vrijwilliger aan de slag ging bij de lokale omroep, wilde hij journalist worden. Zijn eerste stap in de reclamewereld zette hij toen zijn vader hem als student journalistiek om hulp vroeg bij het schrijven van een reclametekst voor de apotheek, en later ook de naburige bakker en slager. Haan verzorgde alle advertenties die er te lezen en horen waren in het kleine winkelcentrum. ‘Ik stuurde ze toe via de fax. Honderd gulden per tekst.’
Diezelfde slager had met kerst een bestelfolder nodig. Of hij dat ook even wilde maken. En zo legde hij zich naast copywriting toe op grafisch ontwerpen. Een stage in de journalistiek bleek niet te combineren met zijn reclamebureau, dus beëindigde hij zijn studie.
Toen zijn ict-medewerker even niks om handen had, vroeg Haan hem om een website te maken voor de verkoop van eigen drukwerk. Dat is uitgegroeid tot Reclameland. Hij kan zich nog precies herinneren wat hij dacht toen de eerste grote order binnenkwam. Honderd posters voor de gemeente Den Bosch. ‘Ik dacht: hé, als dit zomaar live binnen kan druppelen, dan kan er ook meer. Het reclamebureau was voor mij niet langer de grootste uitdaging. Die online drukkerij, dat was één groot, nieuw, leuk, spannend spel. Hier moet ik iets mee, dacht ik.’

‘Toen Jurjen stierf, werd ik me er voor het eerst van bewust dat het allemaal niet maakbaar is’

Niet alles is maakbaar

Zijn bedrijf, zijn privéleven, alles liep in de jaren daarna op rolletjes. Totdat een van zijn broers overleed, nu tien jaar geleden. Jurjen, zoals hij heette, was ook ondernemer, hij had een fietsenwinkel. ‘Hij was mijn grote broer. Hij liep altijd op mij voor.’
In zijn hoofd was een kwaadaardig gezwel ontdekt. ‘Ik herinner me een van de eerste dagen dat ie in het ziekenhuis lag en zei: ‘Ze moeten het er gewoon even uithalen, want ik moet aan het werk, de fietsenzaak moet wel door.’ Hij is nooit meer naar die fietsenzaak gegaan. Het groeide en er viel niet tegenop te bestralen.’
Dat was een harde kennismaking met een kant van het leven die hem tot dusver bespaard was gebleven. ‘Je weet dat je ooit afscheid gaat nemen van je ouders, van je broers. Maar niet zo snel al. Toen Jurjen stierf, werd ik me er voor het eerst van bewust dat het allemaal niet maakbaar is, dat het leven niet oneindig is. Dat heeft me wel gevormd. Ik had voor het eerst geen controle.’

Krimp

Dat gevoel overviel hem voor een tweede keer tijdens de coronajaren. ‘Zakelijk gezien is het me altijd voor de wind gegaan. Totdat covid kwam. Daar was ie weer; iets waar ik geen controle over had.’
Hij was op dat moment net klaar met de uitbreiding van zijn bedrijf. De investeringen in een extra productiehal, machines en personeel hadden het bedrijf op een maximale financiering gebracht, waardoor het de jaren daarna minimaal 5 procent moest groeien. Maar er is natuurlijk geen klant die drukwerk nodig heeft tijdens een lockdown. De bestellingen droogden op en het bedrijf kromp met 17 procent.

Wanhoop

Zijn collega’s omschrijven Haan als onvermoeibaar en zeer stressbestendig. Maar op het dieptepunt van de coronaperiode was daar weinig van over. De wanhoop was toegeslagen. ‘Het land ging voor een tweede keer op slot, dat gaf me echt een knauw. Moeten we dit weer gaan doen? Hoe kan ik dit voor elkaar boksen? Eigenlijk is het wel normaal hè, een beetje tegenwind, maar dat was ik niet gewend. Ik merkte dat mijn gebruikelijke manier van werken niet meer volstond.’
Kenmerkend voor die gebruikelijke manier van werken is dat hij met emoties vrij zakelijk kan omgaan, zeggen collega’s die hem goed kennen. Vroeger noemden ze hem soms gekscherend een robot. Maar Haan waardeert zijn eigen pragmatisme. ‘Ik ben blij dat bij mij niet alles beklijft. Als alles in je gevoel gaat zitten, dan krijg je het niet voor elkaar. Er werken hier zoveel mensen, het is net een dorp. En er zijn zoveel keuzes die gemaakt moeten worden, daarvan moet je ‘s nachts niet wakker gaan liggen.’

‘Al moeten we ons huis verkopen, het gaat ons lukken’

Wakker liggen

Toen er begin 2021 een mogelijkheid was dat zijn bedrijf het niet zou redden, lag hij voor het eerst wél wakker. ‘Ik bleef me maar afvragen hoe ik de grip op de situatie terug kon krijgen’, vertelt Haan. ‘Ik heb nog nooit zoveel gepraat als in die periode. Ik moest echt op zoek naar wat voelde. Daar heeft mijn vriend me alle tijd en ruimte voor gegeven. Hij zei op het moment dat het echt niet ging: ‘Al moeten we ons huis verkopen, het gaat ons lukken.’ Als iemand zoiets zegt, dan geeft dat veel steun.’
Sinds corona wordt het robot-grapje niet meer gemaakt. Een werknemer die eens overspannen thuis heeft gezeten, constateert dat zijn baas zich nu beter kan verplaatsen in de mentale klachten van anderen dan voorheen. Haan beaamt dat. ‘Ik denk dat ik vóór covid weinig begrip had voor mensen die overspannen werden. Dan neem je toch even een middag vrij en ga je weer door, dacht ik. Dat is die robotkant. Nu snap ik beter wat stress met je kan doen.’

Niet te koop

Intussen is Haan de klap van covid zowel emotioneel als zakelijk weer te boven. Na Belgische, zette hij dit jaar ook voet op Franse bodem door daar een grote drukkerij te kopen. Verder dan drie jaar kijkt hij niet vooruit, maar één ding staat vast: van stoppen is geen sprake.
Ook niet wanneer er iemand aanklopt die zijn bedrijf voor veel geld wil overnemen. Hij heeft het wel overwogen, toen hij in 2018 in gesprek was met een geïnteresseerde partij. ‘Maar op een ochtend, na een uurtje fitness, kreeg ik zo’n heldere ingeving. Waarom zou je stoppen met iets dat je heel erg leuk vindt? Ik besefte: dit is gewoon het leukste wat er is. Als ik de zaak verkoop, dan houdt dat op. Dus nee, dan wil ik het niet. Het maakt me niet uit hoeveel ik ervoor kan krijgen.’

Op de hoogte blijven van onze beste artikelen? Schrijf je dan gratis in voor onze nieuwsbrief.