Bestaanszekerheid is meer dan een hoger minimumloon. Geld is belangrijk, maar het gaat ook om een plek vinden in de samenleving. En mensen daarbij helpen. Drie visies daarop.
Mark Neuteboom Spijker
Veeneman Groep
Wil mensen met een beperking aan werk helpen
‘Niet iedereen heeft er het geduld voor’
‘Op honderd man personeel bij Veeneman Groep hebben we tien medewerkers met een beperking of afstand tot de arbeidsmarkt. Die werken nu onder meer bij Evisiun, een bedrijf dat we vorig jaar hebben overgenomen en dat al ervaring had met deze groep. Het is de bedoeling om de groep uit te breiden en dan meer te verspreiden over de rest van het bedrijf. Je kunt ze niet zomaar overal inzetten, want ze zijn minder productief dan ‘reguliere’ medewerkers of hebben specifieke aandachtspunten. Je moet er meer tijd en energie in steken, ze hebben begeleiding nodig. En daar moet je als collega geschikt voor zijn. Niet iedereen heeft er het geduld voor.’
‘Door die begeleiding en het langzamere werktempo zijn ze vaak duurder dan andere medewerkers. Ik krijg nu subsidie voor hen en zal die ook in de toekomst nodig hebben. Ze doen werk dat los te weken is van het reguliere productieproces, en minder onder tijdsdruk hoeft plaats te vinden. Zoals schoonmaken, schilderen, groenonderhoud en sloopwerkzaamheden.’
‘Waarom ik het belangrijk vind om dit te doen? We doen veel bouwprojecten in de zorg, waardoor je sneller in aanraking komt met mensen met een beperking. Daarnaast heeft mijn oom, die het familiebedrijf eerder heeft geleid, in de zorg gewerkt en daarom zit het ook in ons DNA. En ik vind het gewoon mooi om mensen te zien groeien in hun functie. Nee, voor het geld hoef je het niet te doen.’
‘Ik probeer aan klanten uit te leggen waarom we dit doen’
‘Medewerkers met een beperking zetten we vooral in op projecten in de woningbouw, de zorg of van gemeenten. Die staan daar wat positiever tegenover. Particuliere opdrachtgevers hebben zo hun twijfels. Die willen vooral – begrijpelijk – dat de klus goed en snel geklaard wordt. Ik probeer wel aan die klanten uit te leggen waarom we dit doen.’
‘Op zich ben ik tevreden met het subsidiesysteem voor deze medewerkers. Maar ik doe niet meer mee aan het overleg van het team van specialisten dat rond iedere medewerker is gevormd. Vanuit de zorg zijn er nogal wat uitdagingen, zoals het mogelijk verlies van vergoedingen als mensen aan het werk gaan. Ik zie het probleem, maar wil daar niet steeds bij stilstaan, want ik kan daarin toch geen verschil maken. Ik ben meer van het doorpakken.’
Dit artikel komt uit het februarinummer van Forum, met als thema bestaanszekerheid. Meer artikelen uit dit nummer lezen? Scroll dan helemaal naar onderen.
Ernest Kroon
Accountmanager bij een autobedrijf
Zou meer moeten overhouden van zijn (bruto)salaris
‘Ik verdien net te veel voor toeslagen’
‘Eigenlijk zou je me moeten ontslaan’, zei ik gekscherend tegen mijn werkgever. Dan krijg ik een werkloosheidsuitkering, kom ik op een urgentielijst te staan en kom ik in aanmerking voor een goedkopere woning. Neem je me daarna terug in dienst? Daar moesten we een beetje om lachen. Het is natuurlijk krom dat het zo werkt. Wat dat betreft leven we in een raar land. Onderaan de streep houd ik misschien minder over dan mensen met een uitkering. Maar ik kom voor geen enkele toeslag in aanmerking, omdat ik bruto te veel verdien. En er zijn honderdduizenden mensen hè, zoals ik.’
‘Ik werk 40 uur in de week als accountmanager bij een autobedrijf, waar ik dagelijks langs klanten rij die een bestelwagen nodig hebben. De leukste baan die er is, en ik doe dit werk graag. Het is toch zorgelijk dat ik het met een goed salaris nauwelijks red? Alles moet ik in mijn eentje betalen. Ik ben een alleenstaande vader met één thuiswonend kind. Mijn dochter woont bij haar moeder. Ik betaal me scheel aan huur, 1.300 euro in de maand. De energiekosten bedragen 300 euro. En dan moet ik nog de zorgverzekering betalen, de kosten voor internet, televisie, telefoon en water. Ik betaal alimentatie aan mijn ex. Van mijn nettosalaris van 2.500 euro blijft er nauwelijks geld over. Op vakantie ga ik al een paar jaar niet meer, dat gaat gewoon niet.’
‘Er zijn honderdduizenden mensen hè, zoals ik’
‘Lagere woonlasten zou ontzettend schelen. Maar ik kom met mijn inkomen alleen in aanmerking voor huur in de vrije of particuliere sector. Als ik naar een bank ga voor een hypotheek, lachen ze me uit: oh, hoe wilt u dat betalen? Hopelijk gaat het nieuwe kabinet hier aandacht aan geven en regels soepeler maken. Dat ze niet kijken naar iemands brutosalaris, maar naar wat er overblijft op de rekening als alle vaste lasten zijn betaald. Daarmee moeten ze met het toewijzen van een woning of toeslagen aan de slag gaan. Iedereen gaat er in 2024 op vooruit, las ik in de krant. Nou, daar heb ik nog weinig van gemerkt.’
Trèske Heere
De Dreamfabryk
Wil mensen ondersteunen bij het vinden van hun bestaanszin
‘Wij willen hun autonomie versterken’
‘Ik kom uit de financiële sector, droeg een mantelpak en naaldhakken. Die wereld van bonussen en focus op winstmaximalisatie begon me steeds meer tegen te staan. Een coach binnen het bedrijf vroeg me wat ik nu écht wilde, en dat was mensen ondersteunen op hun levenspad. Zo ben ik uiteindelijk De Dreamfabryk begonnen, die mensen met weinig geld ondersteunt om hun bestaanszin te vinden. Mensen komen bij ons via de gemeente Leeuwarden, die een van onze financiers is, of via-via. We stellen geen voorwaarden, ook niet dat iemand gemotiveerd is. Vaak lijkt iemand niet gemotiveerd omdat ie vastzit in vicieuze cirkels. We willen hun autonomie versterken. Wij stellen de vraag: wat wil je nou écht met je leven? Als ze dat verlangen vinden, komt vanzelf de motivatie.’
‘Een traject bij ons kán tot een baan leiden, maar dat is dan een afgeleide. Ik vind dat er te veel nadruk op het individu wordt gelegd, terwijl bestaanszekerheid ook wordt beïnvloed door bijvoorbeeld de woon- en de energiecrisis, en die liggen meer bij de overheid. En ook wordt beïnvloed door werkgevers die alleen onzekere flexcontracten bieden.’
‘Een baan vinden loopt vaak spaak op één stap die ze nog nodig hebben’
‘Een baan kan helpen om mensen meer bestendigheid te geven. Het loopt vaak spaak op één stap die ze nog nodig hebben. Een man met schulden die monteur wilde worden had alleen nog een koolstofmeter nodig om zijn elektriciteitscertificaat te halen. Voor dat geld – 950 euro – hebben we bij de organisatie ‘Het Noorden werkt door’ aangeklopt.’
‘Overheidsregels kunnen verkeerd uitwerken voor deze groep mensen. Er is altijd een groep die niet door de formele hoepeltjes kan springen. Met praktische wijsheid kun je een oplossing vinden. Zo was er een man van 40 die voor zijn moeder zorgt. Hij sliep ook wel eens bij haar, en werd om die reden gekort op zijn bijstandsuitkering. Wij hebben toen een pgb (persoonsgebonden budget, red.) aangevraagd, die het mogelijk maakt om een familielid in te huren. Zo is hij ook uit de bijstand gekomen.’
Op de hoogte blijven van onze beste artikelen? Schrijf je dan gratis in voor onze nieuwsbrief.
