PFAS uitbannen? Dat kan het bedrijfsleven niet alleen

01-02-2023

Zo’n vijf jaar geleden had niemand het er over: PFAS. Ik ook niet, eerlijk gezegd. Tegenwoordig wel, en het lijkt nu of PFAS overal in zitten: in de grond, in het water, in ons lichaam. Niet zo gek, want we weten inmiddels dat ze niet of nauwelijks afbreken. In Europees verband is afgesproken dat het gebruik van PFAS over een paar jaar wordt verboden, waarschijnlijk in 2028. Dat betekent nogal wat.

 

Gezondheidsrisico’s terugdringen

PFAS (per- en polyfluoralkylstoffen) zijn door de mens zijn gemaakt en komen dus niet van nature in het milieu voor. Van een deel is aangetoond dat ze schadelijk zijn voor de gezondheid. Dus is het logisch dat wij ons inzetten om die PFAS zoveel mogelijk uit te bannen. Ook het bedrijfsleven wil en kan daar een belangrijke rol in spelen.

 

Energietransitie in gevaar

Nu zitten PFAS niet alleen in blusschuim, antiaanbakpannen, cosmetica en kleding – de bekende voorbeelden. Ze zitten ook in medische hulpmiddelen, zonnepanelen en halfgeleiders. Cruciale producten die we nodig hebben voor de energietransitie en de digitalisering. Zonder alternatieven komen die ontwikkelingen in gevaar.  

 

Zoeken naar alternatieven

Dat betekent dat we heel hard aan het werk moeten. Bedrijfsleven, overheid en wetenschap. Het zoeken naar alternatieven moet worden versneld. Dat betekent wat mij betreft uitbreiding van het bestaande actieprogramma daarvoor, en dus meer geld van de overheid.

 

Voorlopig toestaan

Tot het vinden en toepassen van die alternatieven is het belangrijk dat het  gebruik van PFAS in alle gevallen waarin het echt niet anders kan, blijft toegestaan. Complexe branden bijvoorbeeld kun je op dit moment alleen blussen met schuim waar PFAS in zitten. Dat bluswerk zullen we toch wel gewoon willen blijven doen, lijkt me.

 

Import controleren

Als we in Europa PFAS proberen uit te bannen, helpt het niet als we tegelijkertijd PFAS-houdende producten blijven importeren uit bijvoorbeeld China. Dus moet de handhaving op import van buiten Europa flink omhoog. Anders is het dweilen met de kraan open. De Tweede Kamer, die deze week de gezondheidsrisico’s van PFAS bespreekt, moet dat goed voor ogen houden. Er staat meer op het spel dan alleen onze gezondheid.

 

Ton Ravesloot

Beleidssecretaris bodem- en waterkwaliteit