Aanpak PFAS is goede zaak; nu mét overheid op zoek naar werkbaar alternatief

08-02-2023

Het is belangrijk om zo snel mogelijk de nadelige effecten van PFAS op de gezondheid terug te dringen. VNO-NCW en MKB-Nederland steunen daarom de wens van Nederland en enkele andere Europese landen om de schadelijke effecten van PFAS uit te bannen, mede door aanscherping van Europese regels. De problematiek is echter complex. Zo kan het via bedrijven van buiten Europa alsnog de markt opkomen als we de handhaving op import niet versterken. Daarnaast moeten versneld alternatieven gevonden worden voor PFAS-toepassingen voor bijvoorbeeld de energietransitie, zodat deze echt uitgefaseerd kunnen worden. Dit vraagt om het intensiveren van de bestaande samenwerking tussen overheid, bedrijfsleven en wetenschap via een gezamenlijk innovatieprogramma.

 

Allerlei toepassingen

Gisteren maakte het Europese Agentschap ECHA bekend wat er in het restrictievoorstel staat om uiterlijk 2028 PFAS, een verzamelnaam voor per- en polyfluoralkylstoffen - in Europa te verbieden. Deze chemische producten zijn nuttig in allerhande toepassingen. Bekende, zoals de Teflon anti-aanbaklaag of in vetvrij papier. Maar ook in meer onverwachte producten zoals tapijt, als bescherming tegen water, olie, vuil en stof of cosmetica. De brandweer gebruikt blusschuim met PFAS voor de bestrijding van complexe branden. Zelfs voor de energietransitie zijn PFAS-toepassingen in zonnepanelen, windmolens of de productie van groene waterstof nu nog nodig vanwege allerlei eigenschappen.

 

Zoeken naar werkbare alternatieven

Dat verschillende soorten PFAS schadelijk zijn voor de gezondheid is sinds een aantal jaar bekend. De stofjes komen niet van nature voor in het milieu en breken niet af. Het bedrijfsleven steunt daarom volledig de doelstelling om de schadelijke effecten van PFAS uit te bannen. De praktijk is echter wel weerbarstig. Voor veel toepassingen (bijv. voor de energietransitie) zijn namelijk nog geen alternatieven voorhanden. Een verbod op PFAS zonder alternatieven kan er daardoor toe leiden dat allerlei cruciale producten niet meer gemaakt kunnen worden en zelfs onze duurzaamheidsambities dus in de knel kunnen komen. ‘Daarom moet het tempo om werkbare alternatieven uit te vinden omhoog en volledig in lijn worden gebracht met het tempo van uitfaseren. Dit vraagt om intensieve samenwerking van overheid, wetenschap en bedrijfsleven. Verder helpt het niet als we tegelijkertijd PFAS-houdende producten blijven importeren uit bijvoorbeeld China. Dus moet de handhaving op import van buiten Europa flink omhoog. Anders is het dweilen met de kraan open’, aldus de ondernemersorganisaties.

 

Webinars

VNO-NCW en MKB-Nederland organiseren samen met de VNCI, RIVM en RVO drie webinars over PFAS. Wat zijn het? Hoe vind je alternatieven? En als laatste, op 15 februari, over het zogenoemde restrictievoorstel. Inschrijven voor deze sessie is nog mogelijk tot en met 12 februari 2023.

 

Zie ook deze recente brief aan de Tweede Kamer met meer informatie.