Na een marathonvergadering bereikten de Raad en het Europees Parlement op 30 maart 2023 een akkoord over de richtlijn hernieuwbare energie (RED III). Gezamenlijk moeten de EU-lidstaten in 2030 42,5% hernieuwbare energie produceren. Onderdeel van de deal is dat waterstof voor industrieel gebruik in 2030 voor 42% moet worden opgewekt uit hernieuwbare bronnen. In 2035 moet dit percentage zijn opgelopen tot 60%.
Daarnaast bevat het voorstel een felbevochten compromis (o.l.v. Frankrijk) over de opwekking van hernieuwbare (groene) waterstof door middel van kernenergie. In het compromis wordt het woord kernenergie niet genoemd, maar de tekst biedt hier wel ruimte voor.
Twist
Het akkoord zou op 17 mei formeel worden goedgekeurd door de EU ambassadeurs in de Raad. Echter, doordat Frankrijk nog niet tevreden was en mogelijk (samen met een aantal andere lidstaten) tegen de deal zou stemmen, haalde het Zweedse voorzitterschap het onderwerp van de agenda. Een maand later (16 juni) was is er wel een meerderheid door een nieuwe compromistekst voor te stellen die op steun kon rekenen van Franrijk.
In de nieuwe tekst wordt rekening gehouden met bepaalde (bestaande) ammoniakproductie-installaties (ammoniak is een waterstofdrager) waarvoor het erg lastig is om over te schakelen naar hernieuwbare energiebronnen (o.a. dus groene waterstof). De bedoeling van deze toevoeging is om een beperkte maas in de wet te creëren voor de productie van waterstof uit niet-hernieuwbare bronnen en hiermee een korting/uitzondering te creëren voor bepaalde ammoniakproductie-installaties. Hierdoor wordt het makkelijker voor bepaalde landen (zoals Frankrijk) om haar doelstellingen te behalen.
De bovenstaande toevoeging aan de tekst is vergezeld met een verklaring van de Commissie waarin de Commissie toegeeft dat andere fossielvrije energiebronnen (lees nucleair) een belangrijke rol spelen bij het halen van de 2050 doelstelling (klimaatneutraal).
Delegated acts
In dezelfde week dat de deal op de RED III werd bereikt, werden de productievoorwaarden voor hernieuwbare waterstof ook vastgesteld. Deze regels maken nog onderdeel uit van de uitwerking van de huidige richtlijn hernieuwbare energie (RED II). Deze werden in februari al door de Commissie gepresenteerd en treden nu dus in werking. Die biedt juridische zekerheid voor projecten betreffende hernieuwbare waterstof.
Vervolg
Ondanks de overeenkomst in de Raad is het nog even afwachten of het Parlement ook akkoord gaat met de toegevoegde wijzigingen aan de tekst waar dus eigenlijk al een politiek akkoord over was bereikt tussen beide instellingen. De kans is aanwezig dat het Europees Parlement hier opnieuw over wil onderhandelen.
