Zes miljoen woningen van het gas, maar wie gaat dat doen? Geen energietransitie zonder technisch personeel, waarschuwt Doekle Terpstra, voorzitter van installatiebranche UNETO-VNI. Dus doe wat!
Nog even over dat nieuwe Regeerakkoord: was u blij verrast met de klimaatambities?
‘Absoluut. Wat mij betreft had de titel van het milieudeel kunnen zijn: van kop op, naar op kop. Volgens mij krijgen we met de Klimaatwet en een nieuw energie- en klimaatakkoord een heel stevig fundament. Het belangrijkste vind ik dat het kabinet de bakens nu echt verzet. Daar bereik je wat mee. Voor bijvoorbeeld nieuwbouwhuizen: die mogen straks geen gasaansluiting meer hebben. Eindelijk! Sommige bedrijven zoals Ballast Nedam bouwden al gasloos, en ook de gemeente Helmond was er al mee bezig. Ik zie dit echt als een markering in de tijd. Als het kabinet ook nog eens snel duidelijkheid geeft over de nieuwe regeling voor zonnepanelen, ben ik helemaal tevreden. Alles draait om investeringszekerheid. ’
Met gasloze nieuwbouw ben je er nog niet. Want alle andere huizen dan?
‘Vóór 2050 moeten 6 miljoen woningen aangepast worden. Per jaar gaat het om 30.000 tot 50.000 bestaande woningen. Een forse opgave. Bestaande woningen gasloos maken is een zaak van lange adem. Maar we kunnen ook hier forse stappen maken: met zonnepanelen en hybride warmtepompen kunnen we het gasverbruik met 50 procent terugdringen. We moeten regionaal en lokaal gaan bekijken hoe je de transitie het beste kunt aanpakken en hoe je er draagvlak voor kunt creëren. Ook dat staat in het regeerakkoord. En je ziet het in de praktijk al gebeuren. Neem bijvoorbeeld Utrecht: die gemeente heeft zichzelf al de ambitie gesteld om in 2030 CO2 neutraal te zijn. Gemeenten kunnen rekenen op de leden van UNETO-VNI bij de energietransitie.'
‘We komen straks 20.000 mensen tekort’
Ziet u, als optimist, geen obstakels dan?
‘We moeten wat mij betreft de realiteit onder ogen zien: het grootste obstakel is het tekort aan technisch personeel. Die tekorten zijn er nu al. Ik hoor het ook van mijn leden, installateurs, dat technisch personeel niet te krijgen is. Laat ik het dan zo zeggen: zonder de leden van UNETO-VNI gaat de energietransitie niet slagen. En zonder technisch personeel, kunnen we niks. Ik ben heel bang voor de klassieke val van het verleden, dat mensen voor een paar tientjes meer van de ene naar de andere werkgever hoppen en dat we de vraag niet aankunnen. Laten we alsjeblieft de arbeidsmarkt goed bij de kop pakken. Anders komen we straks zo’n 20.000 man aan technisch personeel tekort.’
Waar begint dat?
‘Bij het technisch onderwijs en specifiek het technisch vmbo, dat in sommige regio’s al helemaal is opgedroogd. Doodzonde. Ik ben daarom wél ontzettend blij dat de regering 100 miljoen jaarlijks heeft toegezegd voor het technisch vmbo. Maar het succes daarvan zit echt in de uitvoering. Als het geld alleen een beetje hier en daar in scholen wordt gepompt, dan gebeurt er niks. Ik wil echt dat we gaan zorgen dat het bedrijfsleven en onderwijs samen die middelen goed inzetten, vmbo én mbo samen. De tijd dat bedrijf en school over elkaar praten is voorbij, nu wordt het zaak om met elkaar te praten als we het tekort aan technisch personeel willen oplossen.’
‘Zonder vakmensen kunnen we niks’
Dus zonder technisch onderwijs, geen energietransitie?
‘Wat mij betreft zijn technici vormgevers van de energietransitie. Wie nu kiest voor een baan in de techniek, van vmbo tot universiteit, heeft levenslang een baangarantie. We, en daarmee bedoel ik ook zeker ouders en burgers, hebben teveel de nadruk gelegd op ‘ieder kind naar het algemeen vormend onderwijs’. Met als gevolg dat we nu een strijd moeten winnen om het imago van techniek te laten kantelen én om genoeg docenten voor de klas te krijgen. Geld toezeggen is een goed begin, maar nu wil ik de uitvoering nog zien.’
