Een eigen bedrijf is beter dan de bijstand. Of thuiszitten, vindt ondernemer Jay Asad. Hij kan het weten, want hij vluchtte zelf uit Syrië. Waarom hij en 2 andere ondernemers vluchtelingen in Nederland helpen. ‘Iedereen verdient een kans.’
Grace Boldewijn wil eerst wat uitleggen. De ceo van BoCari International in Breda moet even terug naar begin jaren negentig, toen ze net haar eigen bedrijf begonnen was. ‘Een donkere vrouw met een ingenieursbureau, dat was natuurlijk wel bijzonder. Ik mocht overal langs komen maar opdrachten binnen halen? Ho maar.’
Het waren moeilijke tijden en haar situatie werd steeds nijpender. ‘Mijn spaarcenten waren bijna op en ik was bang dat ik mijn hypotheek niet meer zou kunnen betalen. Vreselijk. Op een dag belde ik naar een contact bij AkzoNobel in Bergen Op Zoom. Hij kende me, reageerde positief en wilde me wel inhuren. Oké, antwoordde ik meteen, maar dan moet je me wel binnen twee weken betalen. Anders kom ik niet.’ Een luide schaterlach. ‘Pure bluf. Maar het werkte. De volgende dag werd ik gebeld, het was geregeld.’
Het was een keerpunt. Ze stuurt nog jaarlijks een kaartje naar die man die haar destijds de opdracht gunde. ‘AkzoNobel, inmiddels Nuplex Resins, heeft gezaaid en nu is het mijn tijd om te zaaien.’
Waarom Grace Boldewijn vluchtelingen in Nederland helpt
Nu bijna twintig jaar later begeleidt Boldewijn, die in 2002 werd uitgeroepen tot European Black Businesswoman of the year, vluchtelingen in Nederland (of eigenlijk: statushouders) naar ondernemerschap. Geen coaching op afstand of een uurtje per week. Nee, een intensief traject, waarvoor ze het bedrijf The First Step to opzette en zelfs verhuisde naar een ander, groter bedrijfspand aan de Ettensebaan in Breda. Hier – in het ruime pand met een flink aantal werkplekken – worden de statushouders begeleid bij het schrijven van hun businessplan en worden alle administratieve en juridische zaken geregeld. ‘We ontzorgen, zodat ze zich volledig op het ondernemerschap kunnen richten.’
‘Als mensen niet serieus zijn, dan is daar het gat van de deur’
‘Het gaat me er niet om goed te doen. Als mensen niet serieus zijn, dan is daar het gat van de deur.’ De meeste statushouders die ze begeleidt, zijn afkomstig uit Syrië. Ze vertelt over Ahed, die vorige maand zijn eigen taalschool De Beste School in Breda opende. Over de gedreven Samer die exotic cars verkoopt. ‘Dat deed hij eerder ook in Dubai. Hij had nog een groot netwerk en het gaat goed.’ Maar niet zonder horten of stoten.
Een eigen bedrijf? Probeer dat maar eens op te zetten
Boldewijn windt zich dagelijks op over de obstakels waar de ondernemende vluchtelingen in Nederland tegenaan lopen. ‘Een Syrische ondernemer die zich wil inschrijven bij de Kamer van Koophandel? Vergeet het maar. Een zakelijke bankrekening openen? Dat gaat zomaar niet. Pas als wij een telefoontje hebben gepleegd en het een en ander uitleggen, kan het ineens wel.’
Ook de samenwerking met de gemeente Breda verloopt moeizaam. ‘Gelukkig heb ik goede contacten met Hans van Agt van Businesscoach Breda. Hij stuurt ook statushouders naar me toe. Maar van de ambtenaren in Breda hoef ik niet veel te verwachten.’ Het verzoek om een bijdrage van 250 euro per statushouders werd in eerste instantie ook afgewezen.
De energieke zakenvrouw begrijpt het niet. Overal staat dat vluchtelingen in Nederland zo snel mogelijk aan het werk moeten, maar dat blijkt in de praktijk ingewikkeld. ‘Het lijkt alsof gemeentes liever een uitkering uitbetalen en deze mensen inzetten voor het doen van vrijwilligerswerk.’ Spijt van haar nieuwe onderneming heeft ze niet. ‘Nee, ik ben blij dat ik dit kan doen. Ik zie de statushouders veranderen, ze worden weer mens en ik slaap er goed van.’
‘Het lijkt alsof gemeentes liever een uitkering uitbetalen dan vluchtelingen aan werk te helpen’
In Amsterdam in de voormalige Bijlmerbajes zit Jay Asad uit Syrië. Vanuit het verzamelpand Lola Lik runt hij zijn eigen cateringbedrijf de StartUp Kitchen. ‘Als ik naar de gemeenteambtenaar had geluisterd, had ik nu nog een uitkering en was ik nog steeds over de plannen voor een eigen bedrijf aan het praten’, stelt hij onomwonden. De ambtenaar in kwestie liep niet warm toen Asad zich vorig jaar met een ondernemingsplan en investeerders meldde. ‘Ik besloot in januari de sprong te wagen, ik heb mijn uitkering stopgezet en ben zonder lening, met het voorschot van mijn eerste opdracht begonnen met een eigen bedrijf.’