Simac-topman Eric van Schagen: ‘Elke dag is een extraatje’

En toen kreeg hij een zwaar ongeval, moest alles opnieuw leren. Eric van Schagen weet hoe kwetsbaar het leven is. Hij is ceo van ict-bedrijf Simac en sinds kort voorzitter van VNO‑NCW Brabant Zeeland. ‘Ik realiseer me zó goed dat alles tijdelijk is.’

‘Ik zie elke dag als een extraatje’, vertelt Eric van Schagen halverwege het interview. Hij was nog zo jong, studeerde nog aan de TU Eindhoven toen hij een ernstig auto-ongeluk kreeg. Een goede vriend kwam erbij om het leven. Zelf moest hij lang revalideren. Leren lopen, fietsen. ‘Dat gevoel van elke dag is een extraatje ben ik eigenlijk nooit meer kwijtgeraakt. Het overlijden van mijn vrouw heeft dat alleen maar versterkt. Alles is tijdelijk.’

Leef elke dag alsof het je laatste is. Het verklaart misschien de brede interesses, de waslijst aan nevenactiviteiten en de overvolle agenda van Van Schagen, topman van technologiebedrijf Simac. In zijn kantoor in Veldhoven praat hij tussen alle bedrijven door – met een krentenbol met kaas in de hand – over de zaak, over zijn passies en langzaam ook meer over zichzelf. 

Wie is Eric van Schagen?Eric van Schagen werd op 21 april 1956 in Eindhoven geboren. Na zijn middelbare school studeerde hij technische bedrijfskunde aan de Technische Universiteit Eindhoven. Eigenlijk wilde hij wiskundeleraar worden, maar na een uitstapje bij Ahrend kwam hij in 1982 bij Simac terecht. Dat bedrijf werd elf jaar eerder door zijn vader opgericht. Ceo van het ict-bedrijf werd Van Schagen in 1989. Sinds maart dit jaar is hij voorzitter van VNO-NCW Brabant Zeeland. Naast zijn werk heeft Eric van Schagen nog verschillende nevenfuncties, waaronder voorzitter raad van commissarissen Rabobank Eindhoven-Veldhoven, lid raad van commissarissen Mignot & De Block, bestuurslid bij Eindhovensche Fabrikantenkring en Stichting Universiteitsfonds Eindhoven.

2 minuten spreektijd

‘Ik kan elk uur wel met tien verschillende zaken invullen. Maar dat gaat nu eenmaal niet en dat dwingt me efficiënt met m’n tijd om te gaan. Ook hier bij Simac. Moet ik echt bij deze vergadering zijn? Heb ik toegevoegde waarde? Die vraag stel ik me zeker een paar keer per dag.’ Lachend: ‘Vaak ook een lesje in bescheidenheid.’

Hij rekent het graag even voor. ‘Kijk als ik voor een vergadering van twee uur naar Den Haag moet, dan kost me dat zeker vier uur reistijd. De helft van de tijd wordt in beslag genomen door de voorzitter en dan blijven er nog zestig minuten over. We zitten daar vaak met dertig man, dus dat betekent twee minuten spreektijd per persoon. Dan kan ik beter de stukken goed doornemen en een goede mail te sturen. Veel effectiever’, klinkt het bijna triomfantelijk.

Het interview gaat na de foto verder

Het orakel Eric van Schagen

Dit is Eric van Schagen ten voeten uit. Hij is de man van de cijfers, van de ratio. Regelmatig verbaast hij zijn omgeving met zijn gevoel voor getallen. Als jongentje al zat hij gefascineerd in de keuken naar de cijfers op de gasmeter te kijken. En hij droomde ervan wiskundeleraar te worden. Maar dat liep anders.

Van Schagen was 15 toen zijn vader – na een carrière bij Philips – voor zichzelf begon. Vanuit de slaapkamer richtte hij Simac op en werd de eerste Europese vertegenwoordiger van het Amerikaanse Singer Instrumentation. Als jongen interesseerde hem dat allemaal niet. Zijn vader zag hij als iemand die vooral werkte.

‘Het bedrijfsleven? Ik was bezig met het milieu, wilde de wereld beter maken’

Na het gymnasium volgde technische bedrijfskunde aan de TU Eindhoven. Maar hij zag zichzelf niet in het bedrijfsleven terecht komen. ‘Ik was meer bezig met het milieu. Ik wilde de wereld beter maken en heb lang geen rijbewijs gewild. Auto’s waren vies en ik ging toch overal op de fiets heen.’

Veel veranderde na zijn stage bij kantoorinrichter Ahrend in Amsterdam. ‘Toen ik net binnen was, moest ik een rapport van een adviseur doornemen. Ik zag meteen dat hij een flinke rekenfout had gemaakt, dus ik stapte naar mijn baas. De adviseur wilde zijn fout niet toegeven. ‘Ga jij nog maar even terug naar je professor’, was zijn reactie.’ Van Schagen werd door zijn professor in het gelijk gesteld en de dure adviseur verloor zijn opdracht. ‘Ha, ik had in die eerste twee weken mijn hele stagevergoeding al terugverdiend. Vanaf dat moment had ik meteen een positie binnen het bedrijf. Ik werd het orakel en werd serieus genomen.’

Trui werd stropdas

Dat beviel de jonge student wel. De trui maakte plaats voor de stropdas. Na zijn studie ging hij bij Ahrend aan de slag. Toen zijn vriendin liever niet naar Amsterdam wilde verhuizen, was de stap naar Brabant, naar het bedrijf van zijn vader niet meer zo groot.

Het was het begin van een indrukwekkende loopbaan. Simac is inmiddels uitgegroeid tot een bedrijf met ruim 1.200 medewerkers en een omzet van 223 miljoen. In de jaren die volgden leerde Van Schagen zijn vader pas goed kennen. ‘De eerste twintig jaar was ik met mijn moeder, de volgende vooral met mijn vader. Die samenwerking was fantastisch. Toen zag ik ook pas hoeveel hij om de mensen gaf die hier werkten.’

Hij vraagt het zichzelf weleens af: wat als zijn vader Simac niet had opgezet? Wat had hij dan gedaan? Zijn vader was toch de echte ondernemer. Hij heeft het bedrijf vanuit het niets opgebouwd. ‘Een commissaris heeft me wel eens gezegd dat ik het bij Philips ook ver had kunnen schoppen. Slim kunnen rekenen in combinatie met sociale vaardigheden telt.’

‘Het verschil tussen succes en falen is zo klein’

Eerlijk: ‘Maar het is vooral een kwestie van geluk. Het verschil tussen succes en falen is zo klein. Dat heb ik echt geleerd. In 1999 zijn we onder mijn leiding bijna failliet gegaan. Ik heb veel verkeerde beslissingen genomen.’ Hij schudt even z’n hoofd. Hij denkt niet graag terug aan die tijd. Donkere dagen, maar hij heeft er veel van geleerd. De ene keer sta je aan de top, de ander keer onder aan de berg. ‘Je moet je eigen persoonlijkheid vooral niet verwarren met het succes, of hoe de buitenwereld je ziet. Dat vind ik zo fijn aan oude jeugdvrienden.’ Zij zien hem hetzelfde als vroeger.

Bescheidenheid en verheerlijking

Die bescheidenheid is hem met de paplepel ingegeven. Vooral door zijn moeder. ‘Je bent niets meer, maar ook niet minder dan een ander’, zei ze altijd.’ Hij heeft dan ook niets met die verheerlijking van ondernemers. Hij vindt ondernemers soms nogal overtuigd van zichzelf. ‘Alsof zij alleen het succes maken, maar het feit is dat we in een maatschappij mogen functioneren waarin heel veel zaken goed geregeld zijn. We spelen onze rol maar wel in een sociaal maatschappelijke context.’ Hij bedoelt maar, waarom is de regio Eindhoven zo succesvol? Omdat er veel goede ondernemers zitten? Of omdat er veel goed opgeleide en gedreven mensen wonen waar ondernemers op kunnen bouwen?

Naarmate hij ouder wordt, denkt hij meer over dit soort zaken na. Over de maatschappij, over het leven, over hoe mensen in elkaar zitten. Hij probeert het grote geheel te zien. Vaak getriggerd door de opera. Een andere passie van Van Schagen.

Levenslessen van Eric van Schagen

Meteen verschijnt een grote glimlach op zijn gezicht. Zeker dertig keer per jaar is hij wel in een operahuis te vinden. ‘Een avondje nadenken en relativeren.’ Pas nog bij Mozarts La clemenza di Tito in Amsterdam. ‘Geweldig! Kunstenaars hebben vaak het vermogen om zaken in een ander perspectief te plaatsen. Ze leggen verbanden tussen het verleden, het nu. Ik trek veel parallellen met wat ik in de opera zie. Ook die nuance vind ik mooi. Ik moet soms juist oppassen dat ik niet te genuanceerd word. Anders probeer je alles te verklaren. Ik neig eerder tot teveel begrip dan te weinig.’

‘Vraag met niet of ik het goed gedaan heb’

Hij heeft immers zelf meer dan eens moeten ervaren hoe snel alles kan veranderen. Na het overlijden van zijn vrouw stond hij er opeens alleen voor met vier jonge kinderen. Voor het eerst tijdens het gesprek zoekt hij naar woorden. Lastig om zijn gevoelens onder woorden te brengen. ‘Het is zoals het is’, klinkt het. Een uitspraak die Van Schagen wel vaker doet. Natuurlijk heeft het verdriet hem gevormd. ‘Ik realiseer me zó goed dat alles tijdelijk is. En ik probeer daarom vooral dingen te doen die ik zelf wil, uiteraard in een sociale context, maar niet omdat ik door anderen in een bepaalde richting wordt gedwongen.’

De dood en het leven

De dood van zijn vrouw deed ‘m beseffen dat je wel een team kunt vormen met iemand, maar dat kan ineens afgelopen zijn. En de kinderen? ‘Zij waren ineens hun moeder kwijt. Vraag me niet of ik het goed heb gedaan. Daar kunnen alleen zij antwoord op geven. Misschien vinden ze wel dat ik er te snel overheen ben gestapt. Ik was natuurlijk ouder, ik kon het verdriet misschien beter een plaats geven. Ik las eens dat je ook niet moet proberen om de rol van de moeder over te nemen, want dan zijn de kinderen ineens moeder én vader kwijt, omdat hij is veranderd. Ik heb ze laten zien dat het leven doorgaat. Ik zie gelukkig dat het nu goed met ze gaat.’ Hij vindt het geweldig dat twee van de vier nu bij Simac werken. ‘Ook voor de toekomst van Simac. We kunnen het allemaal goed vinden, hebben zeker waardering voor elkaar maar we zijn op een bepaalde manier ook wel individualistisch.’

Jaarlijks gaat hij met zijn zonen en vrienden fietsen. Er zijn weinig Europese hoofdsteden die hij nog niet met de fiets heeft aangedaan. ‘Dit jaar gaan we met een man of tien naar Parijs.’

‘Ik heb mijn kinderen laten zien dat het leven doorgaat’

Het past allemaal net in zijn overvolle agenda. Naast topman van Simac vervult Van Schagen tal van bestuursfuncties. Van TU, Rabobank tot commissariaten bij andere familiebedrijven. En sinds kort is hij ook voorzitter van VNO-NCW Brabant Zeeland. Eerder dit jaar werd hij nog verrast met een lintje voor al zijn inzet. Lachend: ‘Het is wel een waslijst ja. Ik heb het ook druk, ik heb dagen dat ik echt geen tien minuten moet uitlopen, want dan loop ik vast.’

Wilt u niet meer rust?

‘Ik zit inderdaad wel tegen een grens aan. Ik zou meer moeten ontspannen. Niet alleen maar doen, doen. Niet fietsen, geen opera. Ik moet oppassen dat dat hoge tempo geen tweede natuur wordt. Je zou me op dit moment niet drie uur onder een boom moeten zetten met niks. Dan zou de onrust toeslaan. Tsja, wat zegt dat? Ik vind het niet goed. Eigenlijk ben ik van nature namelijk wel een rustig persoon.’