Het is hem een doorn in het oog: de ongelijkheid tussen minimumlonen in de Europese Unie. En daar wil eurocommissaris Nicolas Schmit nu iets aan gaan doen. Maar waar bemoeit hij zich eigenlijk mee?
Meneer Schmit, waarom wil de EU zich bemoeien met het minimumloon van de lidstaten?
'Laat ik eerst één misverstand uit de weg ruimen: ik wil geen algemeen Europees minimumloon. We willen wel een kader hebben met indicatoren die iets vertellen over het inkomen in de lidstaten. Ik wil geen discussie met landen als België en Nederland die een goed werkend systeem hebben. Maar er zijn landen waar een minimumloon te weinig is om van rond te komen.'
Hoe kunt u dat vanuit Brussel regelen?
‘Om iets te kunnen doen, moeten we een kader hebben waarin we de economische context, de productiviteit van een lidstaat en de leefomstandigheden meenemen. De lonen moeten een waardig leven mogelijk maken. Ik wil de norm van Luxemburg niet aan Bulgarije opleggen, maar ik vind wel dat alle minimumlonen in een vergelijkbare verhouding tot elkaar moeten staan. Daar wil ik het nu over hebben: welke parameters gaan we gebruiken? Ik leg niets op, ik vraag het de sociale partners.’
'ik leg niets op, ik vraag'
Waarom kunt u dat niet over laten aan werkgevers en vakbonden?
‘In Nederland werkt de sociale markteconomie wel goed. Maar er zijn landen waar de instituties niet de kracht hebben om gelijkwaardige spelers te zijn. Er is geen traditie van collectief overleg. Dat is misschien goed voor een paar partijen, maar in het algemeen levert dat de nationale economie weinig op. Als mensen geen inkomen hebben, kopen ze ook niets.’
Dat klinkt nog een beetje als bemoeien. Denkt u dat lidstaten willen luisteren?
‘Als ik in Kroatië of Bulgarije kom en vraag naar sociale spanningen, hebben ze het niet over het minimumloon, maar over brain drain en demografische problemen. Vaak worden jongeren daar best goed opgeleid, maar zij vertrekken naar rijkere landen. Hun demografisch kapitaal verplaatst zich. Op die momenten wil ik graag met harde data kunnen zeggen dat ik een oplossing heb die bijvoorbeeld zit in een hoger minimumloon. Zo groeien EU-landen naar elkaar toe.’
Nicolas Schmit presenteert zich als eurocommissaris:
U begint met een ‘advies’ aan Oost-Europa. Is dan straks ook het Nederlandse minimumloon aan de beurt?
‘In ons economisch rapport over Nederland in het kader van het Europees Semester zeggen we ook dat Nederland zou moeten kijken naar het minimumloon in relatie tot de groei die de economie kende. Indien nodig zal ik het daar ook over hebben en met voorstellen komen om er eens op een andere manier naar te kijken. Maar wij kunnen vanuit Brussel niets verplichten. Ik wil mij ook niet mengen in collectief overleg dat goed functioneert. Neem Zweden, dat kent geen minimumloon, maar wel één van de hoogste lonen in de EU. Ik zou wel gek zijn om me daarin te mengen.’
Op de hoogte blijven van onze beste artikelen? Schrijf je dan gratis in voor onze nieuwsbrief.
