Miljoenenproducties liggen nu stil ligt dankzij het coronavirus. En dat zorgt voor grote problemen in de theaterwereld. Is het noodpakket dat de overheid dinsdag presenteerde voldoende om de theaterproducenten die géén subsidie ontvangen echt te helpen? Boris van der Ham, voorzitter van de Vrije Theaterproducenten: 'Deze crisis heeft nu al een enorm na-ijl effect.'
Hoe belangrijk is het dat we aandacht hebben voor 't theater in deze crisistijd?
'Ik ben ook bestuurder in de zorg en van de afvalbedrijven. Daar begrijpen mensen van hoe ongelofelijk vitaal die sectoren zijn. Maar onderschat niet hoe kunst en cultuur werkt voor onze economie. Er wordt keihard gewerkt, op hoog niveau. Van de musical Soldaat van Oranje tot cabaretier Alex Klaassen. Elke week zitten pakweg 140.000 mensen in het theater voor toneel, musical of cabaret, en nog eens 180.000 bij een klassiek- of popconcert. Dat is trouwens wel weer een positief punt aan deze crisis, dat mensen zich realiseren dat de kunst en cultuur waar ze normaal gesproken zo van genieten, helemaal niet zo vanzelfsprekend is. Dat neemt niet weg dat het stilleggen van de theaters enorme problemen geeft voor de productiebedrijven.'
Kunnen die niet gewoon hun voorstellingen verplaatsen naar later in 't jaar?
'Vrije theaterproducenten zijn niet gesubsidieerd – dat geldt overigens voor 70 procent van het Nederlandse theateraanbod – en één week stilliggen kost onze sector 10 miljoen euro. Het zou zomaar kunnen dat corona ons land twee maanden platlegt. Omboeken is voor een week uitval nog wel mogelijk, maar niet voor die orde van grootte. Die gemiste inkomsten kun je niet meer terugverdienen. Gesubsidieerde instellingen hebben nog een lijntje met de overheid, maar theaterproducenten, maar ook de acteurs, staan nu naakt in de weide. Een voorstelling als Hello Dolly, met een enorm orkest, is al gemaakt. Gezelschappen die jeugdtheater maken hebben repetities moeten annuleren. En al die acteurs, vaak zzp'ers, hebben gerekend op werk. En krijgen nu dus geen inkomsten.'
'een week stilleggen kost onze sector 10 miljoen euro'
Kun je dat nog scharen onder ondernemersrisico?
'Nee, dat vind ik niet. Sommige acteurs werken buiten het seizoen in de horeca: óók een sector die nu plat ligt. Kijk, een grote ster als Ali B zegt op tv: 'Ik zit het wel uit.' Er is zeker een klein aantal mensen die een goed inkomen hebben en goede reserves. Maar dat geldt niet voor het merendeel van de acteurs en de mensen werkzaam in de kunst- en cultuurwereld. Geloof me, als het hele land zo hard werkt als deze acteurs doen, dan zouden we nog meer economische groei hebben gehad. Voor weinig geld werken ze snoeihard, maar ze hebben geen reserves. Daarom ben ik ook blij dat er een pakket aan maatregelen komt voor de zzp'ers, maar er moet meer gebeuren om deze bedrijven te helpen.'
Hoe kom jij de crisis door? Deel je ervaringenWat doe je als ondernemer als je nu gedwongen bent tijdelijk je deuren te sluiten? Of je van de ene op de andere dag door het coronavirus bijna geen klanten meer hebt? Misschien wil je dan wel in contact komen met andere ondernemers: om jouw ideeën of zorgen te delen. Of juist je oplossingen om deze tijd door te komen. #sharingiscaring Of misschien heb je vragen die je andere ondernemers wilt stellen.
Dan vind je hier een platform waarop je gemakkelijk in contact kunt komen met andere ondernemers. Samen zetten we de schouders eronder en helpen we elkaar, toch?
Heeft u daar al over gepraat met de minister van Cultuur?
'Zeker, minister Van Engelshoven heeft duidelijk een hart voor onze sector. Ze zei ook dat de woorden van Wiebes over risico's voor zzp'ers, niet die van haar zijn. Zeker omdat veel mensen in deze sector niet anders kunnen dan zzp'en. We zijn nu met de overheid en de theaters in gesprek om te kijken hoe we zorgen dat de maatregelen die worden genomen toepasbaar zijn op de theatersector. Met name de kleine producenten hebben toch wat minder vet op de botten. Grote ondernemingen hebben dat wel meer, maar die hebben weer grote uitgaven. Daar is de rek ook niet eindeloos. En het gaat niet alleen om nu, in het voorjaar wordt er al hard gewerkt aan het aanbod in het najaar. Die planning is nu lastig, dus deze crisis heeft nu al een enorm na-ijl effect.'
'kleine producenten hebben minder vet op de botten'
'Het pakket aan maatregelen dat dinsdag werd gepresenteerd biedt zeker hulp. Maar er zijn al grote investeringen door theaterproducenten die niet meer terugverdiend kunnen worden. Daar komt nog bij dat theaters misschien wel het hele lenteseizoen moeten schrappen. We gaan met het ministerie van Economische Zaken en Klimaat in overleg hoe dat opgelost kan worden.'
Op sociale media komt vaak de oproep voorbij om je al gekochte kaartjes niet te retourneren. Wat denkt u daarvan?
'Dat vind ik erg sympathiek. We zijn overigens nog aan het kijken hoe we daarmee omgaan en wat we bezoekers die kaartjes hebben gekocht kunnen aanbieden. Maar los van al gekochte kaartjes, roep ik mensen op om al eens te gaan kijken naar wat er te boeken valt aan theater- en cabaretvoorstellingen voor volgend seizoen. Ga die alvast betalen. Zo zorg je er voor dat er geld binnenkomt. Dan hoop ik dat we tegen die tijd van het virus af zijn. We hebben in Nederland een fantastisch aanbod aan kunst en cultuur, veel rijker dan in sommige buitenlanden, en in zo'n beetje elke stad. We moeten er voor zorgen dat dit in stand blijft. Van popconcerten tot serieus toneel.'
Op de hoogte blijven van onze beste artikelen? Schrijf je dan gratis in voor onze nieuwsbrief.
