Inclusieve arbeidsmarkt

In Nederland willen we dat iedereen gelijke kansen heeft om zich te ontplooien en om mee te delen in de welvaart. Dit is de filosofie van de werkgevers zoals opgeschreven in Ondernemen voor brede welvaart. Ook op de arbeidsmarkt verdienen mensen gelijke kansen, ook als dat bijvoorbeeld vanwege een handicap moeilijker is. Gelijke kansen kan ook gaan over statushouders, over ouderen of over vrouwen.

Participatiewet

Bedrijven hebben alle werknemers nodig die ze kunnen vinden vanwege het personeelstekort. Aan de andere kant wil de regering meer mensen met een ziekte of een handicap aan het werk krijgen zoals afgesproken in de Participatiewet.

Wat is de Participatiewet?

Iedereen die steun nodig heeft op arbeidsmarkt, valt onder de Participatiewet. De Participatiewet schrijft dus voor dat zoveel mogelijk mensen die kunnen werken, ook echt gaan werken. Je zou zeggen: één en één is twee. Toch is het nog niet zo makkelijk om vraag en aanbod bij elkaar te krijgen en zo een ‘inclusieve arbeidsmarkt’ te creëren. Om dit toch te bereiken hebben werkgevers de Banenafspraak bedacht. In 2016 werd door werkgevers en werknemers met de overheid afgesproken dat bedrijven 100.000 extra banen zouden creëren voor mensen met een arbeidsbeperking. Tot nu toe hebben bedrijven alle doelen gehaald.

Vrouwen in topfuncties

Mannen en vrouwen hebben nog niet overal gelijke kansen op de arbeidsmarkt. Zo verdienen vrouwen voor hetzelfde werk vaak nog minder dan mannen. Ook is het voor vrouwen lastiger om door te stromen naar hogere functies. Om dit te veranderen en te zorgen voor een inclusieve arbeidsmarkt, schrijven steeds meer bedrijven in hun jaarverslag op hoe het gaat met de verhouding mannen-vrouwen in hun organisatie. Grote bedrijven zijn dit sinds 2020 verplicht. Dat staat in de Wet Bestuur en Toezicht. Het doel van deze wet is dat er gelijke kansen voor mannen en vrouwen in topfuncties zijn. De Sociaal Economische Raad (SER) heeft een Diversiteitsportaal waar ervaringen van veel organisaties gedeeld worden. Zo kunnen bedrijven van elkaar leren.

Open hiring

De arbeidsmarkt is van iedereen, maar niet alle mensen zijn voor werkgevers even makkelijk te vinden. Jongeren bijvoorbeeld die jong van school afgegaan zijn en geen uitkering hebben. Ook statushouders hebben talenten die bij vacatures passen, maar hoe kom je erachter? Bedrijven doen daarom steeds vaker aan ‘open hiring’: dat wil zeggen dat iemand die zonder te solliciteren aan de slag kan, als hij zich bij een bedrijf meldt. In een krappe arbeidsmarkt moeten ondernemers creatief zijn om talent te vinden. Een ‘inclusieve arbeidsmarkt’ betekent ook dat mensen niet gediscrimineerd worden. Het komt nog te vaak voor dat mbo-studenten gediscrimineerd worden, bijvoorbeeld als ze een stage zoeken. Werkgeversorganisaties vinden dat dit moet stoppen en hebben daarom afspraken gemaakt in het Stagepact 2023-2027.