We moeten harder optreden tegen China, vindt Sjoerd Sjoerdsma

Keiharde sancties voor stelende bedrijven. Dat is waar D66-Kamerlid Sjoerd Sjoerdsma dan aan denkt. Want door Chinese bedrijfsspionage lopen Nederlandse bedrijven het gevaar om uit de markt gedrukt te worden. 'Wie zijn geheimen laat stelen, verliest zijn toekomst.'

'Ik kom uit Sittard, het smalste stukje Nederland. Het buitenland was altijd vlakbij', probeert D66-Kamerlid Sjoerd Sjoerdsma zijn internationale interesse te verklaren. Hij studeerde internationale betrekkingen en werkte voor het ministerie van Buitenlandse Zaken in Soedan, Afghanistan en de Palestijnse Gebieden. 'Ik wilde weten hoe de wereld werkte. Waarom het ene land agressief en onderdrukkend is en een land als Nederland het paradijs op aarde. Het uitdagende van werken in het Midden-Oosten was het ongeregelde: als in Den Haag was besloten tot een trainingsmissie in Kunduz, moest er van alles snel worden geregeld en uit de grond worden gestampt.'

Over deze serieWat hebben Kamerleden met het bedrijfsleven? Beschikken ze zelf over een ondernemersgeest? In de serie Langs de meetlat in Forum komen Kamerleden van alle partijen aan het woord over hun band met en inzet voor het bedrijfsleven en geven ze zichzelf een cijfer. Eerdere afleveringen lezen? Kijk dan hier.

Met zijn achtergrond ziet hij ook het belang van een sterk Europa. ‘In een tijd dat China dominant is, Rusland vijandig en Amerika onvoorspelbaar, moeten we in Europa samenwerken. We moeten ons niet uit elkaar laten spelen.’  Dat juist zijn – pro-Europese ­– partij zetels verloor bij de laatste Europese verkiezingen, heeft hem niet erg verbaasd. ‘Bij de vorige verkiezingen was D66  de enige partij die positief was over Europa. Nu vinden veel partijen Europa belangrijk, wakker geschud door de ontwikkelingen rond de Brexit.’

Wie is Sjoerd Sjoerdsma?Na de studies sociale wetenschappen (Utrecht) en internationale betrekkingen (Londen) begon Sjoerd Sjoerdsma (38) in 2002 in het bedrijfsleven bij een uitgever van videogames. Ook was hij even zzp’er. Een jaar later volgde stap naar de overheid als rijkstrainee. Voor het ministerie van Buitenlandse Zaken werkte hij daarna in Soedan, Afghanistan en de Palestijnse Gebieden. In 2012 solliciteerde hij naar het Kamerlidmaatschap voor D66. Hij was campagneleider bij de verkiezingen in 2017 (Tweede Kamer) en 2018 (gemeenteraad). 

Waarom heeft u het buitenland weer verruild voor Den Haag?

'In het buitenland volgde ik het tv-kanaal Politiek 24 en zag ik hoe grijze heren van eind 50 met roos op hun pak zeiden dat ze het gingen regelen voor mijn generatie. Maar vervolgens gebeurde er niks op het gebied van onderwijs, de woningmarkt en de pensioenen. Ik wilde niet langs de zijlijn kritiek leveren en besloot te solliciteren bij D66. Ik had het geluk dat ze net een buitenlandwoordvoerder zochten.'

Kijkt u, gezien uw verleden, met een andere blik naar Den Haag?

'Ik kan de Haagse ophef wat meer relativeren. Maar niet in de zin van: wat stellen de zorgen van een Nederlander voor vergeleken met die van een Afghaan? Dat vind ik een onzinvergelijking. De Nederlandse burger wil voor zijn kinderen óók goed onderwijs, een baan en een eigen huis. En die  kijkt daarbij vooral naar de hoofdlijnen, en zit niet te wachten op gemier over het op tijd naar de Kamer sturen van klimaatdoorrekeningen.'

‘Ik kan de Haagse ophef wat meer relativeren’

Zijn ouders waren geen ondernemers, maar wel ondernemend. Zijn vader werkte lang bij DSM en is nu consultant voor het Ocean Cleanup-project van Boyan Slat. Zijn moeder heeft een kliniek voor rouwbegeleiding opgezet. ‘Ik ben opgegroeid onder de rook van DSM en vond die gebouwen zo interessant dat ik vroeger als kind zelf fabriek wilde worden’, zegt hij. ‘DSM is hét voorbeeld van een bedrijf dat zich ontwikkelt en met zijn tijd meegaat.’ Zelf is hij nog een tijdje zzp’er geweest: tekstschrijver, recensent van videogames en websitebouwer. ‘Ik vond het als ondernemer irritant dat betaaltermijnen overschreden werden en mijn gegevens die ik bij de Kamer van Koophandel had opgegeven, op straat kwamen te liggen.’

Oké, het filmpje is al wat oud. Toch leuk: Sjoerd Sjoerdsma jureert 3 journalisten

Daar kan hij zich nu als Kamerlid tegenaan bemoeien, want sinds kort heeft hij de portefeuille economische zaken onder zijn hoede. ‘Met mijn ervaring kan ik de link leggen tussen buitenland en economie. Nederland moet het hebben van kennis, innovatie, uitvindingen. Als je bedrijfsgeheimen laat stelen door China verlies je toekomst. Die geheimen komen terecht bij bedrijven die met staatssubsidie worden opgericht. Die drukken vervolgens de Nederlandse bedrijven waar die geheimen vandaan komen uit de markt. Daar moet je keiharde sancties voor instellen, zoals het bevriezen van tegoeden van die Chinese bedrijven en ze de toegang tot Europa ontzeggen. En de Chinese overheid moet je dan zeggen dat dit geen politiek besluit is, maar het automatische gevolg van regelgeving.’

'IK BEN ECHT ALLERGISCH VOOR ZONDEBOKPOLITIEK'

Voor zijn nieuwe portefeuille heeft hij die van emancipatie opgegeven. ‘Maar ik blijf het natuurlijk belangrijk vinden dat je mensen niet beoordeelt op hun geloof, huidskleur, sekse of seksuele voorkeur. Ik heb een sterke allergie voor de zondebokpolitiek van populistische partijen. Dat is enge politiek. Nederland is welvarend geworden omdat mensen van alle gezindten altijd welkom waren. Ook nu moeten we buitenlands talent naar Nederland zien te halen, want daar hangen Nederlandse banen van af. Voor startups is het bijvoorbeeld moeilijk om een visum te regelen voor buitenlandse werknemers. Daarom moet er een apart startupvisum komen.’

Ook ‘gewone’ arbeidsmigranten zijn welkom wat hem betreft, want die doen werk waar Nederlanders niet voor te porren zijn. ‘Anders verrot het fruit en wordt er geen huis meer gebouwd. Slechte arbeidsomstandigheden voor arbeidsmigranten moeten wel hard worden aangepakt, óók omdat dit leidt tot oneerlijke concurrentie voor Nederlandse werknemers.’

Waar bent u trots op als Kamerlid?

‘Aangezien ik nog niet zolang economische zaken doe noem ik toch twee ‘buitenlandse’ onderwerpen. Ik heb me ingezet voor een asielprocedure voor een Afghaanse tolk die voor Nederland heeft gewerkt en in eigen land met de dood werd bedreigd. Die woont nu hier met zijn gezin. En ik heb aan de wieg gestaan van een Europese wet tegen mensenrechtenschending wereldwijd. Overigens vind ik wel dat je landen niet te snel in zijn geheel moet straffen, maar vooral de concrete mensenrechtenschenders zelf. Zoals in het geval van de moord op de Saoedische journalist Jamal Khashoggi.’

Geeft zichzelf een: 8-

‘Mijn meerwaarde is dat ik met mijn achtergrond grote buitenlandse ontwikkelingen kan koppelen aan individuele bedrijven hier. Ik kan buiten de geijkte hokjes denken.’

Op de hoogte blijven van onze leukste artikelen? Schrijf je dan gratis in voor onze nieuwsbrief. 

Markt of overheid?‘Ik heb lang voor de overheid gewerkt, maar als ik moet kiezen toch de markt. De overheid moet de randvoorwaarden stellen, maar de energie en dynamiek, en het pionieren van het bedrijfsleven vind ik mooi.’

Koopman of dominee?‘Dat is een ouderwetse tegenstelling. Het is niet meer hulp of handel. Nederlandse bedrijven hebben óók oog voor hun omgeving, waar dat ook is.’