Exact één jaar geleden werd in Nederland gestemd voor een nieuwe gemeenteraad. Mokerslagen werden er uitgedeeld in veel gemeenten, waarvan vooral de PvdA het slachtoffer werd en D66 profiteerde. Ondanks de aardverschuivingen, veranderde er in sommige gemeenten niets. Maar elders...
Klaas Holtman, holtwerk+ partners
'Ondernemers durven weer plannen te maken'
In Groningen kun je wel zeggen dat is begonnen met de erkenning en emancipatie van de ondernemer. Dat zie je aan de invulling die de nieuwe wethouder van Economische Zaken geeft aan zijn functie. Hij zoekt contact met ondernemers, gaat er veel op uit. Groningen had een sterke wethouderscultuur waarbij alles werd bedacht en beslist op het gemeentehuis. Ondernemers werden alleen uitgenodigd om de presentatie van de plannen bij te wonen. Het nieuwe college heeft ons gevraagd hoe er structureel overleg kon komen tussen overheid, bedrijfsleven en onderwijsinstellingen. Dat heeft geleid tot het convenant Economische Groei in de Stad. Nu herken ik ook mijn eigen woorden in de gemeentelijk plannen. Dat komt overigens ook doordat de PvdA sinds 2012* het roer heeft omgegooid.'
Gemeentelijke regelgeving te rigide
'Het nieuwe college pakt het heel anders aan. Structureel is 2,5 miljoen euro vrijgemaakt voor de economische portefeuille van Groningen. Er is bewust overeengekomen om de collectieve lasten niet te laten stijgen en dat tegenvallers niet meteen op het bedrijfsleven worden afgewenteld. Verder heeft Economische Zaken een zelfstandige positie gekregen. Die zat tot 2014 samen met Ruimtelijke Ordening. Langzaamaan krijgt EZ een accountmanagersrol, waarbij ze aanjager worden van projecten. Ondernemers hoeven hun rol niet meer te bevechten, wij zijn partner geworden in de economische ontwikkeling van 't stad.'
'Ik vind het een echte doorbraak dat de wethouder in het openbaar heeft gezegd dat de gemeentelijke regelgeving te rigide is. Voor ondernemers betekent het dat dingen die voorheen absoluut niet mochten nu in elk geval bespreekbaar zijn. Soms zijn het kleine dingen: een straat is als voetgangersgebied ook opengesteld voor fietsers en straatmeubilair mag weer. Een straat met leegstand is daardoor weer een aantrekkelijk winkelgebied geworden.'
* Door een crisis rond de aanleg van een tramnet stapte in 2012 het college op en werd vervangen door een coalitie van PvdA, VVD, SP, D66 en het CDA.
Rob Perik, Baker Tilly Berk
'Als dit maar goed gaat'
In Den Haag bestaat het college uit vijf partijen die zes wethouderszetels bezetten. Bij de college-onderhandelingen heeft iedereen zijn punt gemaakt. Vooral aan de portefeuille Economische Zaken is hard getrokken. Die is belangrijk en daarmee kun je je profileren. Het gevolg is dat EZ onder drie wethouders is verdeeld: internationale zaken en kennisinstellingen voor D66, werkgelegenheid voor de PvdA en stedelijke economie voor het CDA. Het officiële verhaal is dat het de samenwerking tussen wethouders moet bevorderen. Vanachter de schermen hoorde ik dat er gewoon bonje was. Ik vind het risicovol, EZ is geen marginale portefeuille.'
Zorgen
'Het was redelijk goed geregeld. Er was één wethouder die over vrijwel het hele economisch beleid ging. Nu is het steeds onduidelijk. Ik merkte dat bij een bijeenkomst over de vraag hoe je Den Haag verkoopt aan het nationale en internationale bedrijfsleven. Als snel kwam de vraag: bij wie hoort het thuis? Bij de D66-wethouder die het internationaal bedrijfsleven doet of haar CDA-collega van Stedelijke Economie? Ik heb de indruk dat ambtenaren ook twijfelen welk onderwerp bij welke wethouder hoort.'
'In de gemeenteraad zie je hetzelfde. Er zitten vijftien partijen in de raad, waarvan tien met drie of minder zetels. Er moet met heel veel partijen onderhandeld worden om een resultaat te krijgen. Dat is niet erg als iedereen goed kan samenwerken, maar als je elkaar vliegen gaat afvangen of uit bent op politiek effectbejag gaat het niet. Ik maak me zorgen of het wel goed gaat als ik in de Volkskrant lees dat een wethouder zich de enige echte vertegenwoordiger van de bevolking in het bestuur noemt. Het maakt me niet extra voorzichtig. Ik hoor het officiële verhaal en via u-bochten ook de echte verhalen. Er zijn nog geen ongelukken gebeurd en de collegeleden zijn zeker van goede wil.'
'Tuurlijk blijft het spannend als de VVD gaat regeren met de SP'
René Kouwenberg, Amsterdam Cruise Terminal
'Het is spannend, maar so far so good'
De gevolgen van de politieke aardverschuivingen hebben ons het afgelopen jaar behoorlijk bezig gehouden. Zowel in het college als in de raad hebben we met veel nieuwe mensen te maken. Wij stonden voor de afronding van het dossier over het verbreden van de sluis in IJmuiden. Het heeft heel veel tijd gekost om iedereen weer te informeren. Wat mij opviel: iedereen was heel leergierig, kritisch, maar eager om zoveel mogelijk betrokkenen te spreken. Op die manier heb ik veel mensen leren kennen. So far so good, zou ik zeggen. (De raad besloot de zeesluis te verbreden; red.)'
Verandering politieke kleur
'Het verschil met het vorige college is niet dat het beleid ineens een heel andere kant is opgegaan. Ik zie vooral dat oude dossiers weer worden opgepakt om te kijken of er nieuwe oplossingen te bedenken zijn. Heilige huisjes zoalshet anders oplossen van parkeerproblemen van touringcars bij het Centraal Station worden weer bekeken. Er wordt onderzoek gedaan naar manieren om Amsterdam-Noord beter met het centrum te verbinden. Ineens is er weer discussie over een brug over het IJ bijvoorbeeld. Dat heeft net zoveel te maken met de nieuwe mensen als met de verandering van politieke kleur.'
'Dat we hier ineens wethouders van de SP kregen was even wennen, maar al met al ben ik over het eerste jaar heel tevreden. De SP-wethouders zitten ook op portefeuilles waar ik als ondernemer niet zo snel tegenaan loop. D66 heeft goede raadsleden geleverd, zoals de oud-voorzitter van de ondernemersvereniging Amsterdam City. Tuurlijk blijft het spannend als de VVD gaat regeren met de SP. Laat ze het maar proberen.'
Ernst Schuttelaar, Schuttelaar wijnen en geschenken
'Wie wethouder is belangrijker dan politieke kleur'
Eerlijk gezegd merk ik er weinig van dat de ChristenUnie nu de grootste partij is in Zwolle. Voorheen was dat het CDA, met twee wethouders in het college. Je merkt het een beetje in discussies over wel of geen koopzondag, daarmee is het wel gezegd. In deze gemeente zijn de verschillen tussen de partijen marginaal. Het is belangrijker wie de wethouders zijn, dan wat hun politieke kleur is.'
'Voor ondernemers is van belang dat de stad stabiel bestuurd wordt. Wij hebben hier het voordeel van een vrij constant gemeentebestuur, dat zie je ook in de onderlinge verhoudingen in de gemeenteraad. Eigenlijk hebben we hier altijd een college van vijf partijen, Het verschil is dat het CDA is ingewisseld voor D66. Het is mij eigenlijk niet zo duidelijk wat dat voor verschil maakt. Misschien is het wel logisch: als je ChristenUnie mixt met D66, kom je bij het CDA-beleid uit.'
Foute beslissing
'Het afgelopen jaar is veel tot stand gekomen. IKEA is gekomen, het logistiek centrum van Wehkamp gaat zich in Zwolle vestigen, er komt een Primark en een Zara. Om dat allemaal op conto van dit college te zetten, is volgens mij wat overdreven. Dat zijn projecten die langer dan een jaar lopen.'
'Waar het college nu volgens mij wel een foute beslissing neemt, is door de bibliotheek te verplaatsen van de hoofdwinkelstraat naar een locatie buiten het centrum. In dit internettijdperk is beleving belangrijk voor het levend houden van een centrum met middenstand. Dat gaat om meer dan alleen winkels, daar hoort ook kunst bij, cultuur en andere voorzieningen. Op dat gebied zou een nieuwe filosofie ontwikkeld moeten worden en die zie ik niet.'
