Vreemd vermogen is niet vies maar een polsstok voor investeringen

11-06-2020

Veel Nederlandse bedrijven zouden tijdens de coronacrisis in de problemen zijn gekomen vanwege een hoge schuldenlast. En daarom wil staatssecretaris Vijlbrief van Financiën de renteaftrek voor bedrijven beperken. Dat zei hij onlangs in het tv-programma Buitenhof. Maar Vijlbrief zit op het verkeerde spoor. Zowel wat die schuldenlast betreft als zijn oplossing. Dat zal ik uitleggen.

 

Financiële buffers

Bedrijven zijn níet in de problemen gekomen door hun hoge schulden. Hun financiële problemen zijn een direct gevolg van het overheidsingrijpen in de economie tijdens de crisis, waardoor een derde van die economie op slot is gegaan. Als er niets binnenkomt en de kosten gewoon doorlopen, verdampt het eigen vermogen snel en blijven de schulden staan. Nederlandse bedrijven hielden juist forse financiële buffers aan sinds de laatste crisis, blijkt uit onderzoek. Dat geldt voor grote én kleine bedrijven. Dus een ‘zwakke financiering’ is niet het probleem.

 

Vreemd vermogen als polsstok

Vijlbrief zei ook dat het Nederlandse fiscale systeem bedrijven ‘prikkelt’ om vreemd vermogen aan te trekken. Dat klopt ook niet. De omvang van het vreemd vermogen wordt niet bepaald door fiscale regels, maar door wat bedrijfseconomisch verstandig is en wat de bank toestaat. Iedereen die een hypotheek heeft weet dat de bovengrens van wat je veilig kunt lenen wordt bepaald door wat je kan betalen vanuit je inkomen. Dat is voor bedrijven niet anders.

 

Keihard nodig

Vreemd vermogen is bovendien niet iets vies, het is keihard nodig in de economie. Want als we grote transities willen maken op het gebied van onder meer klimaat, duurzaamheid en digitalisering, dan zijn daar veel private investeringen voor nodig. Vreemd vermogen werkt als een hefboom op eigen vermogen, en zorgt voor de polsstok waarmee we grote investeringen mogelijk maken. Om vreemd vermogen aan te trekken, hebben bedrijven eigen vermogen nodig. Met het crisispakket voor het bedrijfsleven zorgt het kabinet notabene zelf voor meer vreemd vermogen in de vorm van kredietmaatregelen.

 

Economisch herstel

Dan de renteaftrek. Als bedrijven lenen, mogen zij de rente aftrekken van de belasting. De hoogte van de aftrek is vorig jaar al beperkt tot 30 procent van de winst. Er is allang geen sprake meer van een fiscale prikkel voor vreemd vermogen. Nu de winsten verdampen kan in veel gevallen al geen rente meer worden afgetrokken. Toch wil de staatssecretaris het ‘probleem’ aanpakken door de renteaftrek nog verder in te perken. Zoals gezegd is dat normaal gesproken al niet verstandig, maar als we ons uit de crisis willen investeren is het echt de verkeerde beweging.

 

Juist verruiming

Als we willen dat bedrijven kunnen overleven en investeren in de toekomst dan ligt verruiming van de renteaftrek voor de hand, en geen beperking. Zo doet Amerika dat bijvoorbeeld. De voorgestelde beperking van renteaftrek zet een rem op nieuwe investeringen en daarmee het economisch herstel in Nederland. Is dat echt wat de staatssecretaris wil?

 

Dirk Jan Sinke

Beleidssecretaris fiscale zaken