Sleutel tot 1 miljoen nieuwe woningen ligt in Den Haag

Minister Kajsa Ollongren sloeg vorige week de spijker op zijn kop toen zij de Tweede Kamer een inventarisatie stuurde van de investeringen die nodig zijn om in 14 stedelijke gebieden voor 2030 ruim 200.000 woningen te realiseren. In haar brief aan de Kamer stelde ze dat zonder bemoeienis en financiële steun van het Rijk er onvoldoende en te langzaam wordt gebouwd, en te weinig betaalbare woningen beschikbaar komen. 

Goede leefomgeving voor brede welvaart

Ze heeft natuurlijk gelijk, want het woningtekort is inmiddels enorm. De gevolgen van een woningmarkt die op slot zit, wijken die achteruit gaan, en het gebrek aan kansen voor jongeren, starters en ouderen zijn navenant. Zonder een goede leefomgeving waar mensen goed kunnen wonen en werken, is er geen sprake van de brede welvaart waar ondernemers aan willen bijdragen.

Woningbouw niet alleen zaak van de Randstad

Voor 2030 zouden er in Nederland daarom 1 miljoen woningen moeten worden bijgebouwd. En het huidige tempo en de huidige financiering is volstrekt onvoldoende om daar op uit te komen. Een goed plan dus van de minister om tot een integrale aanpak te komen voor deze 14 stedelijke gebieden, maar wel met een paar kanttekeningen. Zo is het realiseren van 1 miljoen woningen een zaak voor het héle land. En dus niet alleen een ding van de Randstad plus wat kleinere projecten in een aantal grote steden daarbuiten.

Niet alleen maar binnen de stad

We moeten bovendien nodig af van het taboe bij beleidsmakers op bouwen aan de randen van steden of dorpen. Omdat we het niet gaan redden met alleen maar bouwen binnen de stad en ook omdat dit  beter aansluit bij waar mensen behoefte aan hebben. Er zitten nu eenmaal grenzen aan verdere verdichting en daarnaast moet er ook nog ruimte overblijven voor bedrijvigheid in de stad.

Afspraken tussen Rijk en regio

Met goede en bindende afspraken tussen Rijk en de regio over de woningbouw – niet alleen de aantallen, ook de diversiteit en kwaliteit van de woningen - kunnen echt meters gemaakt worden. En neem de kennis en expertise van lokale marktpartijen meteen mee. Ontwikkelaars, aannemers, makelaars: zij weten waar behoefte aan is. Bovendien zullen de marktpartijen veruit het grootste deel van de investeringen moeten doen, zoals minister Ollongren zelf ook constateert.

Gebieden aanwijzen voor woningbouw

Indien nodig moet het Rijk ook zelf gebieden aan kunnen wijzen voor woningbouw. En als er wordt gebouwd, doe het dan ook meteen goed. Trek niet alleen middelen uit voor de bouw van woningen, maar ook meteen voor het aanleggen van wegen en openbaar vervoer en voor eventuele stikstofmaatregelen. Er ligt een unieke kans voor het nieuwe kabinet om nu eindelijk door te pakken. De sleutel tot 1 miljoen nieuwe woningen is te vinden in Den Haag.

Rik Enequist

Beleidssecretaris ruimtelijke ordening