Tweede noodpakket: compensatie gesloten sectoren, brief aan de Tweede Kamer

26-05-2020

Geachte dames en heren,

 

VNO-NCW en MKB-Nederland ondersteunen het tweede noodpakket van het kabinet. Nu duidelijk is dat de Corona-crisis gaat uitmonden in een recessie die sinds de Tweede Wereldoorlog niet is voorgekomen, is het zonder meer goed dat dit pakket er ligt. Dit pakket is afgestemd op de fase waarin we van de lockdown (hopelijk) overgaan naar een fase waarin de economie weer volledig is geopend (wel onder het aanbod- en gedragsrestricties om nieuwe verspreiding van het virus te voorkomen). Voor sectoren die in de lockdown periode op slot zijn gezet, kan het nieuwe normaal van de anderhalve metersamenleving hopelijk weer enige lucht geven. De restricties zullen voor het merendeel van de bedrijven in deze sectoren echter ook in de komende maanden tot omzetderving blijven leiden.

 

Voor de meeste van deze bedrijven geldt dat ze door hun reserves heen zijn en is een compensatie voor vaste lasten noodzakelijk. Hierin wordt in het kabinet in het noodpakket nog niet goed voorzien. De nieuwe generieke regeling die voorziet in tegemoetkoming van vaste lasten (TVL) beperkt zich tot het kleinbedrijf en biedt geen compensatie voor grotere (mkb-)bedrijven in de gesloten sectoren waar veel werkgelegenheid zit. Bovendien telt de regeling mee als omzet voor de NOW waardoor ondernemers er weinig aan hebben.

 

Daarom maken wij ons zorgen voor fors verlies van werkgelegenheid en zeer vele faillissementen juist in de sectoren die op last van de overheid op slot zijn gezet en bij hun afhankelijke toeleveranciers.

 

VNO-NCW en MKB-Nederland dringen er bij de Tweede Kamer dan ook op aan extra stappen te zetten voor de gesloten sectoren zoals ook bepleit in de motie Dijkhoff/Jetten. VNO-NCW en MKB-Nederland stellen voor om in de TLV een specifiek arrangement ('luik') voor gesloten sectoren en hun afhankelijke toeleveranciers te treffen.

 

Toelichting:

 

Waarom werkt de TVL niet voor de gesloten sectoren?

VNO-NCW en MKB-Nederland vinden het goed dat er een regeling komt (TVL) voor de vaste lasten van bedrijven (onderhouds-, lease- en servicecontracten, voorraden, etc.) in plaats van de zogeheten TOGS-regeling. De filosofie achter de TVL-regeling is goed en hebben we eerder ook zo bepleit. Voor sommige bedrijven vormen die vaste lasten namelijk -naast de loonkosten- een groot deel van de kosten die veelal gewoon doorlopen.

 

Wel zou voorkomen moeten worden dat voor toegang tot de regeling wordt uitgegaan van een afbakening op basis van SBI-codes. De toepassing van de TOGS heeft weliswaar aangetoond dat dit leidt tot snelle en geautomatiseerde verwerking van aanvragen, maar het leidt ook tot onbegrip in de keuze van sectoren die wel of niet in aanmerking komen.1

 

Ook geeft het kabinet aan dat de TVL meetelt als omzet in de NOW, wat de effectiviteit van de regeling verder beperkt.

 

Met deze regeling beoogt het kabinet, zoals verzocht in de motie Dijkhoff/Jetten, ook tegemoet te komen aan van overheidswege gesloten sectoren als de horeca, recreatie, sportscholen, evenementen, kermissen, speelautomatenhallen, podia, theaters en de reisondernemingen vanwege het negatieve reisadvies. Een aantal van deze sectoren zal ook in de zomermaanden nog gesloten blijven of heeft beperkte mogelijkheden om omzet te draaien. Denk bijvoorbeeld aan afhandelaars van bagage in de luchtvaart en voor belangrijke toeleveranciers in deze sectoren geldt vaak noodgedwongen hetzelfde. De loonkosten van deze sectoren vormen doorgaans 'slechts' tussen de 20% tot 30% van de totale kosten.2

 

De regeling doet echter onvoldoende voor de gesloten sectoren. De regeling compenseert kleinbedrijven voor de vaste lasten tot een maximum van 20.000 euro per kwartaal. Dit bedrag is voor bedrijven met meer dan enkele medewerkers op de loonlijst en een omzet van meer dan enkele tonnen al vrij snel ontoereikend, waarmee een deel van de bedrijvigheid de facto niet wordt tegemoetgekomen in de vaste lasten.

 

Op deze manier helpt de TVL juist de wat grotere (mkb-)bedrijven, waar veel werkgelegenheid is geconcentreerd, onvoldoende om overeind te blijven. Een aantal concrete voorbeelden in onderstaande tabel laat dit zien. Het bungalowpark bij u in de provincie, het pretpark waar u altijd met uw (klein) kinderen naar toe ging3, het fijne etablissement waar u op zondag voetbal kijkt en een hapje eet. Onderstaande berekeningen laten zien dat de TVL meer zeer beperkt iets doet voor de vaste lasten van deze bedrijven (zo rond de 2-16% compensatie van de vaste lasten terwijl deze wel doorlopen). Bij deze berekeningen is bovendien uitgegaan dat met de nieuwe maatregelen de helft van de omzet weer is te behalen, iets wat waarschijnlijk nog te optimistisch is.

 

Praktijkvoorbeelden bedrijven in sectoren met fors omzetverlies

(*1000 euro per kwartaal) Normale omzet Verwachte omzet Corona Loonkosten coronatijd Vaste kosten coronatijd Compensatie TLV Percentage compensatie vaste kosten
Horecabedrijf (20 mdw) 440 220 123 123 20 16%
Bungalowpark 460 285 82 253 20 8%
Attractiepark 5000 2060 1281 1267 20 2%

 

Voor de horeca hebben we berekend dat voor ondernemingen met een man of 12 personeel de regeling eigenlijk relatief weinig impact heeft. Dit terwijl bijna de helft van de werkgelegenheid zit bij ondernemingen met meer dan 12 man personeel. Die vallen dus buiten de boot. Dit baart ons zorgen. Juist bij bedrijven in deze sectoren raken de reserves uitgeput en zij dreigen na de lockdown-periode zonder adequate compensatie in de 'opening up'-fase alsnog om te vallen.

 

Pijnlijke conclusie
Onze conclusie is dat -indien de vaste lastencompensatie er alleen in de voorgestelde generieke 'gecapte' vorm komt- veel midden- en grotere bedrijven (veelal familiebedrijven) buiten de boot zullen vallen en vaak niet anders dan kunnen overgaan tot (substantieel) ontslag.

 

Oplossing voor gesloten sectoren:
VNO-NCW en MKB-Nederland vinden het van groot belang dat er een goede oplossing komt voor de gesloten sectoren. Het gaat hier immers om sectoren die vanuit overheidswege of door de veiligheidsregio's gesloten zijn (horeca, evenementen) of de facto door de overheid gesloten zijn (door bijvoorbeeld een negatief reisadvies)4. In navolging van de fritesaardappelen (toeleverancier aan de Horeca!) dienen ook de gesloten sectoren te worden gecompenseerd.

 

VNO-NCW en MKB Nederland stellen daarom voor om in de TVL een specifiek arrangement ('luik') voor gesloten sectoren en hun afhankelijke toeleveranciers te treffen. Indien deze bedrijven meer dan 30% omzetderving hebben, zouden zij ruimhartiger gecompenseerd moeten worden zodanig dat de regeling ook voor de grotere (mkb) bedrijven effectief is en we verlies aan werkgelegenheid of faillissementen voorkomen. De parameters voor dit luik moeten nader worden vastgesteld, zodanig dat het effectief is voor de bedrijven in kwestie. Omdat het een afgebakende groep ondernemingen en een tijdelijke periode gaat, is het budgettair beslag bovendien overzichtelijk .

 

De afbakening van deze sectoren is goed te maken omdat de overheid precies weet welke sectoren door haar ingrijpen op slot zijn gezet (inclusief de reisbranche die in feite gesloten is door de overheid vanwege het negatief reisadvies). Ook dienen toeleveranciers toegang te hebben tot de regeling indien hun omzetderving van tenminste 30% in het tweede kwartaal samenhangt met verlies aan omzet aan ondernemingen uit gesloten sectoren.

 

VNO-NCW en MKB-Nederland dringen er bij de Tweede Kamer op aan het kabinet te verzoeken om voor gesloten sectoren een dergelijk specifiek arrangement te treffen binnen de TLV en zo echt invulling te geven aan de motie Dijkhoff/Jetten.

 

Een afschrift van deze brief wordt gestuurd naar de Minister en Staatssecretaris van Economische Zaken en Klimaat, Minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid en Minister van Financiën.

 

Hoogachtend,

Drs. J. de Boer
Voorzitter VNO-NCW
J. Vonhof
Voorzitter MKB-Nederland

 


1 In een brief aan de TK op 12 mei 2020 hebben VNO-NCW en MKB Nederland daar een uitgebreide lijst van gestuurd. Deze is te vinden op www.mkb.nl/sites/default/files/10102.vaste_commissie_ezk_tweede_kamer.to...
2 Bron CBL en Hishwa-Recron.
3 Voor de attractieparken geldt nog in het bijzonder dat de NOW2 maar weinig helpt omdat op een verkeerde manier rekening is gehouden met de sterke seizoeninvloed die deze bedrijven kenmerkt. Het is zaak dat hier een oplossing voor komt.
4 Voor de reissector geldt nog afzonderlijke problematiek van annuleringsschade en terugbetaling aan consumenten (i.p.v. vouchers) waarover gesprekken gaande zijn met het kabinet.

Lees meer over